Bazı insanlar, öfke ya da üzüntü hissedince duygusunu sağlıklı şekilde yönetemez.

Acaba yönetilmeyen duyguya ne olur?

Örneğin, öfke en iyi nasıl yönetilir?

ARAŞTIRMA

Sosyal psikolog Brad Bushman, denekleri üç gruba ayırıyor ve onlara bir makale yazdırıyor.

Daha sonra da her gruba çok sert geri bildirim veriyor. Geri bildirimin amacı, onları sinirlendirmek.

Daha sonra her grup için farklı şeyler yapıyor.

İlk gruba bir torbayı yumruklayarak öfkesinden kurtulmasını söylüyor.

İkinci gruba torbayı yumruklamasını ama yumruklarken başka bir şey düşünmesini söylüyor. Yani, öfke bastırılıyor.

Üçüncü grup ise sadece bekliyor.

Sizce hangi grubun öfkesi geçmiştir?

AGRESİF DAVRANIŞ

Bushman; bunu anlamak için deneklere tek tek hava boynuzu veriyor ve yandaki kişiye doğru bunu üflemesini istiyor.

(Hava boynuzu, agresif davranış göstergesi olduğu için araştırmalarda sıkça kullanılır. Agresif insanlar daha çok üfler. Kızgın insanın daha çok kornaya basması gibi.)

En çok üfleyen, yani en öfkeli grup, birinci grup çıkıyor. Yani öfkesini torbaya vurarak atmaya çalışanlar bu durumda daha da öfkeleniyor.

Daha sonra ikinci grup çıkıyor. Öfkeyi bastırmak, öfkeyi dindirmiyor. Öfke hala devam ediyor.

En az öfkeli grup, üçüncü grup çıkıyor.

Kısacası, öfkeyi (agresif) ifade etmek veya öfkeyi bastırmak, öfkeyi yönetmek için iyi bir yöntem değil. Peki, öfkeyi yönetmenin en iyi yolu ne?

ÖFKEYİ YÖNETMEK

Her duygunun yönetimi farklılık gösteriyor.

Öfkesini iyi yönetenler, ilk önce öfkelendiğinin farkına varıyor.

“Ben öfkelendim” diyor.

Daha sonra öfkeyi üreten yarayı keşfediyor.

Sonuçta öfke, bir yaraya parmak basılınca, ortaya çıkan ‘koruma’ enerjisidir.

Daha sonra dışarıya saldırmaktansa, içine dönüp yarayı iyileştiriyor.

ELEŞTİRİ

Örneğin, eleştirilince sinirlenen bir insan, karşıdakine saldırmaktansa, kendi yarasını keşfetmeli. Buradaki yara ne?

Bilgisine güvensizlik, herkesin kendisiyle aynı fikirde olması gerektiğine inanması veya kendisini üstün görmek olabilir. Hepsi sorunlu düşüncelerdir.

Kişi karşıdakine saldırmaktansa, bu düşüncesin farkına varmalı ve onu iyileştirmelidir.

Peki, iyileştirmek nasıl olacak?

İYİLEŞTİRMEK

Yarayı iyileştirmek, bazen nispeten daha kolay olabilir. Bu durumda; “Ben her zaman haklıyım” düşüncesini, “İnsanlar benden farklı düşünebilir” düşüncesiyle değiştirerek, yara iyileştirilebilir.

Bazen yara oldukça derin olabilir. Kişide yetersizlik duygusu varsa, bunun iyileşmesi daha çok zaman alabilir. Bunun için de farkındalık ve terapi gerekebilir.

SELE SALDIRMAK

Kısacası, araştırmanın da gösterdiği gibi öfkeyi agresif şekilde ifade etmek ya da bastırmak insanı daha da öfkeli yapar.

Evinizi sel bassa, sele saldırmazsınız. Onun yerine, evinizin sınırlarını daha korunaklı hale getirirsiniz. Evinizdeki boşlukları (yaraları) sağlamlaştırırsınız.

Öfkeyi yönetmek de aynı şekilde yapılır. Dışa saldırmaktansa içe dönüp, yaraları iyileştirmek gerekir.

O zaman her öfkelendiğinizde büyür, olgunlaşır, hayatı daha anlamlı yaşar ve daha mutlu olursunuz.

NOT: Bayramınızı en içten dileklerimle kutlarım.  Büyüklerin ellerinden, küçüklerin gözlerinden öperim.

31 Ağustos 2017