Bazı ailelerin çocuklarıyla arkadaş olduğunu gözlemliyorum.

Bu gerçekten sağlıklı mı? Aileler çocuklarıyla arkadaş olmalı mı?

ARAŞTIRMA

Yıl 2002.

Illinois Üniversitesi’nden Prof. Susan Silverberg Koerner boşanmış ailelerin çocuklarıyla derinlemesine görüşme yapıyor.

Özellikle anne-kız ilişkisine bakıyor.

Görüyor ki bazı anneler çocuklarıyla arkadaş olmuş. Onlarla kararları ortaklaşa veriyor, dertleşiyor ve onlara sırlarını veriyor. Bazıları arkadaş olmadan anne-kız ilişkisini sürdürmüş.

Prof. Koerner bu iki grubu karşılaştırınca, çok ilginç bir şey keşfediyor.

Annesi arkadaş olan kızlar, daha stresli ve saldırgan bir yaşam sürüyor.

Dahası arkadaş olmak anne ile kızı yaklaştırmaktan ziyade, onları uzaklaştırmış. Aynı ilişki erkek çocukları için de geçerli.

Acaba neden?

ÇOCUK AİLEDEN NE BEKLER?

Bir çocuğun ailesinden beklentisiyle, arkadaşından beklentisi çok farklı.

Çocuk arkadaşından; ilgi, sevgi ve onay (duygusal beklenti) bekliyor. Esasen çocuğun ailesinden beklentisi bunlara ek olarak; düzen, koruma, yönlendirme ve rehberlik (fonksiyonel beklenti) .

Aile, çocukla arkadaş olunca, duygusal beklentiyi karşılıyor ama fonksiyonel beklentiyi karşılamakta zorlanıyor. Çünkü bunlar birbirine zıt beklentiler.

Örneğin, limit koyamıyor veya yaptırım uygulayamıyor. Arkadaşlar bunları yapmaz.

Bu durumda da otorite boşluğundan dolayı ailede açık veya gizli bir kaos yaşanıyor. Düzensizlik de çocuğu strese sokuyor.

Düzenin olmadığı bir ortamda çocuklar dürtülerini de kontrol etmeyi öğrenemiyor Her istediği olsun istiyor. Bu da onlara zarar veriyor.

ROL ÇATIŞMASI

Dahası çocuk, rol çatışması yaşıyor.

Arkadaş gibi davranan aile, limit koymaya çalıştığı an çocuk ailesine kızıyor.

Çünkü bir arkadaş diğer arkadaşa limit koymaz, disiplin altına sokmaz veya kontrol etmez.

Bu durumda çocuk ailesini suçluyor. Onlara güveni azalıyor.

AŞIRI SORUMLULUK

Küçük yaşlarda çocuklar bazı kararların sorumluluğunu da alamaz.

Çocuklarıyla arkadaş olan aileler, onlar adına karar vermeyip, kararı çocukla beraber alıyor veya kararı onlara bırakıyor (arkadaşlar öyle yapar).

Yani, çocuğa yaşının kaldıramayacağı bir sorumluluk yüklemiş oluyor.

Küçük yaşta karar vermeye zorlanan çocuklar, yanlış kararlar alırsa, ileride ailesini suçlayabiliyor.

SAĞLIKSIZ ARKADAŞ İLİŞKİLERİ

En tehlikelisi de şu; aile yanlış bir arkadaş modeli çiziyor.

Çünkü arkadaşlar gerçek hayatta her şeyi hoş görmez. Küser. Arkadaşlıklarını bitirir.

Ama aile küsse bile çocuğunu terk etmez.

Çocuk da bu durumda, arkadaşlar birbirini hiç terk etmez zannediyor.

Herkes ona tabi olsun istiyor.

Böyle yetişen çocuklar diğer insanlarla sağlıklı arkadaşlık ilişkisi kuramıyor.

SAĞLIKLI AİLE YAPISI

Sonuç olarak çocuğun fazladan arkadaşlara ihtiyacı yok.

Çocuğun, despotluk yapmadan düzen sağlayan, rehberlik yapan anneye-babaya ihtiyacı var.

Anne-baba olmaya cesareti olmayanlar, çocuğuyla arkadaş olmayı seçiyor.

Bu demek değildir ki aileler çocuklarına sıcak davranamaz.

Aileler çocuklarıyla arkadaş değil, arkadaş canlısı olmalıdır.

7 Ağustos 2014