Çocukların çoğu teknolojiye bağımlı.

En çok nasıl kullanıyorlar diye bakıyoruz.

İlk üç sırada oyun, sosyal medya, müzik/film var.

Ama aynı zamanı ve enerjiyi okula vermiyorlar?

Evdeki teknolojiye bağımlı olan çocuk, neden okula ya da okuldaki teknolojiye bağımlı olmuyor?

HAYVANAT BAHÇELERİ

Oxford Üniversitesi’nden araştırmacılar Clubb ve Mason vahşi Afrika fillerinin hayatını araştırırken ilginç bir şey fark ediyor.

Bulundukları ortama göre, yaşam süreleri muazzam değişiklik gösteriyor.

Filler, doğal ortamda 56 yıl yaşarken, hayvanat bahçesinde sadece 17 yıl yaşıyor. Neden acaba?

ÜNLÜ WHITEHALL ARAŞTIRMASI

College London Üniversitesi’nden Prof. Michael Marmot İngiltere hükümetinde çalışan 18.000 kişinin sağlık durumlarını karşılaştırıyor.

Ortaya çok ilginç bir tablo çıkıyor.

Alt seviyede çalışanların kalp krizi geçirme ihtimali, üst düzeyde çalışanlara göre tam üç kat daha fazla. Neden acaba?

EKSTREM SPORLAR

Giessen Üniversitesi’nden Prof. Renate Deinzer paraşütçüler üzerinde bir araştırma yapıyor.

Paraşüte ilk başladıklarında ve uzmanlaştıklarında vücutta salgılanan adrenalin oranlarını karşılaştırıyor.

İlginç bir şey buluyor. Kişi deneyim kazandıkça, vücut daha az adrenalin salgılıyor. Öyleyse, neden kişiler hala ekstrem sporları yapmaya devam ediyor? Acaba adrenalin dışında başka bir etken mi var?

KONTROLDE OLMA İHTİYACI

Bu üç araştırmaya bakınca çok net bir şey görüyoruz.

İnsanların ve hayvanların en temel ihtiyacı “kontrolde olmak”. Herkes hayatının kontrolü elinde olsun istiyor.

Filler hayvanat bahçesine yerleştirilince, onların elinden hayatlarının kontrolü alınıyor.

Düzenli yemek ve üst düzey korunma sağlanmasına rağmen, kontrol alınınca daha az yaşıyorlar.

İnsanlarda da durum aynı. İngiltere hükümetinde alt düzeyde çalışanlar karar verme ve seçim yapma gücüne sahip değil. Bu da stres yaratıyor. Üst düzeyde çalışanlar kendilerini kontrolde hissediyor. Yaşamları, tahmin edilenin aksine daha az stresli.

İNSANDA KONTROL İHTİYACI

İnsanda kontrol ihtiyacı o kadar önemli ki ekstrem sporlarla ilgilenenler bu şekilde kontrol ihtiyacını karşılıyor.

Kontrol edilmesi en zor ortama kendisini atıyor ve kontrol etmeye çalışıyor.

Daha az adrenalin salgılanmasına rağmen, kontrol ihtiyaçlarını karşıladıkları için bu tür sporlara devam ediyor.

SAHAMIZDA OYNADIĞIMIZ MAÇLAR

Aynı şekilde kontrol ihtiyacından dolayı kendi sahamızda seyircisiz oynasak bile, daha çok maç kazanıyoruz. Kontrolünde olduğumuz sahaya başkaları girince, testosteron oranı artıyor ve daha saldırgan oluyoruz.

TEKNOLOJİ KONTROL VERİR Mİ, ALIR MI?

Şimdi soru şu: çocuklar kontrol ihtiyacını okulda mı karşılayabiliyor yoksa evdeki teknolojiyle mi?

Okul ya da okuldaki teknoloji çocuklara kontrol ve seçme özgürlüğü vermez. Her şey sistemin ve öğretmenin kontrolündedir. Çocuk adeta bir maşadır.

Ama evdeki teknoloji, yani oyunlar ve sosyal medya, tamamen çocuğun kontrolündedir.

Bilgisayar oyunu oynayan çocuk karakterden tutun da ortama, seviyeye kadar her şeyi kendi seçer. Kontroldedir.

Arkadaşlarıyla istediği zaman istediği şekilde ilişki kurar. Kontroldedir.

Yani, okul kontrolü çocuktan alır, evdeki teknoloji kontrolü çocuğa verir.

BAĞIMLILIK İHTİYACI

Kısacası, aslında çocuklar teknolojiye bağımlı değildir. Çocuklar teknoloji aracılığıyla bir bağımlılık olan kontrol ihtiyacını karşılar.

Gerçek hayatta bu ihtiyacını karşılayan çocuk, teknolojiye aşırı derecede yönelmeyecektir.

Bir baba anlattı.

Çocuğunun elinden IPAD’i almış. Çocuk tepki göstermiş. Ama o sırada onla öyle oyunlar oynamış ki önceden sürekli IPAD isteyen çocuk, şimdi babasıyla oyun oynamak ve zaman geçirmek istiyormuş.

Onun için yapılması gereken gerçek hayatta ve okulda çocuğa seçme özgürlüğü, özerklik ve kontrol vermektir.

NOT: Tabii bu arada kontrolde olma ve seçim yapma ihtiyacı tek başına etken değil. İlişki kurma, gelişim ve keşfetme çocukların diğer temel ihtiyaçları. Bunları da okul değil, teknoloji sunar. Bunları da başka yazılarda irdeleyeceğim.

8 Mayıs 2014